അഖിൽ ഭാരത് ഹിന്ദു മഹാസഭയുടെ (Akhil Bharat Hindu Mahasabha) ചരിത്രം ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രീയവും ഹിന്ദു രാഷ്ട്രവാദ ചിന്താഗതിയും രൂപപ്പെട്ട ഒരു സുപ്രധാന ഘടകമായി വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു.അഖിൽ ഭാരത് ഹിന്ദു മഹാസഭ സ്ഥാപിതമായത് 1915-ൽ ആണ്, ആഗ്രയിൽ ചേർന്ന ആദ്യ സമ്മേളനത്തിലൂടെ.ഹിന്ദു മഹാസഭയുടെ തുടക്കഘട്ടത്തിൽ വിവിധ ഹിന്ദു സംഘടനകൾക്ക് ഇടയിലെ ഐക്യചിന്തയായിരുന്നു ലക്ഷ്യം.
സ്ഥാപക നേതാക്കളിൽ പ്രധാനികൾ: പണ്ഡിറ്റ് മദൻ മോഹൻ മാളവ്യ, ലാൽ ലജ്പത് റായ്, ശ്യാമാപ്രസാദ് മുഖർജി, ബാലഗംഗാധർ തിലക് എന്നിവർ.
1909-ൽ "Muslim League" എന്ന മുസ്ലിം രാഷ്ട്രീയസംഘടന രൂപീകരിച്ചപ്പോൾ അതിന്റെ പാരലലായി ഹിന്ദുക്കളുടെ അവകാശങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കാൻ വേണ്ടിയാണ് ഹിന്ദു മഹാസഭ രൂപം കൊണ്ടത്.ഹിന്ദു മതത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും സംരക്ഷണവും വികസനവുമാണ് ഇതിന്റെ പ്രാഥമിക ലക്ഷ്യം. ഹിന്ദു മഹാസഭയുടെ ഏറ്റവും പ്രസിദ്ധനായ നേതാവാണ് വീർ സാവർക്കർ (Vinayak Damodar Savarkar). അദ്ദേഹം “ഹിന്ദുത്വം” എന്ന ആശയം ആദ്യമായി രാഷ്ട്രീയ ചിന്താഗതിയായി പരിഗണിച്ചു. സാവർക്കർ 1937 മുതൽ 1943 വരെ മഹാസഭയുടെ അധ്യക്ഷനായിരുന്നു.ഹിന്ദു മഹാസഭ "Akhand Bharat" അഥവാ വിശാല ഭാരതം എന്ന ആശയം ഉന്നയിച്ചു.
ഇന്നത്തെ പ്രവർത്തനം
ഇന്ത്യയിലെ എല്ലാ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും, പ്രത്യേകിച്ച് ഉത്തർപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര, മധ്യപ്രദേശ്, തമിഴ്നാട്, കർണാടക, ആന്ധ്ര പ്രദേശ്, ഗുജറാത്ത്, പഞ്ചാബ്, ഒറീസ, ജാർഖണ്ഡ്, ബീഹാർ, രാജസ്ഥാൻ, ഹരിയാന, കേരളം, ബംഗാൾ തുടങ്ങിയവയിൽ ശക്തമായ പ്രാതിനിത്യമുണ്ട് "ഗൗരക്ഷ", "ഹിന്ദു സംസ്കാര സംരക്ഷണം", "ലവ് ജിഹാദ്" എന്നീ വിഷയങ്ങളിൽ അതിന്റെ നിലപാടുകൾ ശക്തമായി പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു.
കേരളത്തിൽ എല്ലാ ജില്ലകളിലും ഹിന്ദു മഹാസഭയുടെ പ്രാദേശിക ഘടകങ്ങൾ നിലവിലുണ്ട്. അഖിൽ ഭാരത് ഹിന്ദു മഹാസഭയുടെ ശക്തമായ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഉണ്ടെന്ന് രേഖകളുണ്ട്.
ക്ഷേത്രസംരക്ഷണ, പരിവർത്തന വിരോധ, ഹിന്ദു ഐക്യത്തെ ഉന്നയിക്കൽ തുടങ്ങിയ വിഷയങ്ങൾക്കാണ് പ്രധാന താൽപര്യം. അഖിൽ ഭാരത് ഹിന്ദു മഹാസഭ ഇന്ത്യയിലെ ഹിന്ദു രാഷ്ട്രവാദത്തിന്റെ പ്രാരംഭഘട്ടം മുതൽ വികസനം വരെ പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്ന ഏറ്റവും പഴക്കമുള്ള സംഘടനകളിലൊന്നാണ്. ചരിത്രപരമായ വിലപ്പെട്ട പങ്ക് വഹിച്ചിട്ടുള്ള ഈ സംഘടനയുടെ പ്രാധാന്യം ഇന്നത്തെ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ പരിമിതമായിരുന്നാലും, "ഹിന്ദുത്വം" എന്ന ആശയത്തിന്റെ സിദ്ധാന്തപരമായ പിതൃത്വം ഇതിന് ചാരിതാർത്ഥ്യമാകുന്നു.
